Soruşturma Aşaması

Soruşturma aşaması maruz kaldığınız suçun yetkili merciiler tarafından öğrenildiği anda başlar.

Soruşturmanın yürütülmesinden sorumlu kişi Cumhuriyet savcısıdır. Cumhuriyet savcısı bizzat veya emrindeki polis ve jandarma görevlileri aracılığıyla soruşturmayı yürüterek tüm delillerin toplanmasını (suç aleti, kayıtlar, raporlar, müşteki, şüpheli ve tanık ifadeleri gibi) sağlar. Delilleri toplama işi Cumhuriyet savcısının talimatıyla polis ve jandarma görevlileri tarafından yerine getirilir. 

Cumhuriyet savcısı sizi adliyeye davet ederek olaya ilişkin olarak bilginize başvurabileceği gibi polis ve jandarma görevlileri tarafından beyanınızın alınmasına da karar verebilir. Polis ve jandarma görevlileri beyanınızı olay yerinde alabileceği gibi sizi karakola davet etmek suretiyle de alabilir.

İfade İçin Çağrıldığınızda; 

Beyan için yetkili makamlar tarafından çağrı kağıdı ile çağrıldığınızda, çağrı kâğıdında gelmemenin sonuçları bildirilir. Çağrıya rağmen gitmezseniz hakkınızda zorla getirme kararı verilebilir.

Bu çağrı telefon, telgraf, faks, elektronik posta gibi araçlardan yararlanılmak suretiyle de yapılabilir. Ancak, bu durumda çağrı kâğıdına bağlanan sonuçlar uygulanmaz.

Tanık olarak dinlenilmeniz halinde, yemin hariç, tanıklığa ilişkin hükümler uygulanır.

Maddî gerçeğin ortaya çıkarılması açısından zorunluluk arz eden haller istisna olmak üzere, işlenen suçun etkisiyle psikolojinizin bozulmuş olduğu durumlarda ya da çocuksanız tanık olarak dinlenilmeniz sırasında psikoloji, psikiyatri, tıp veya eğitim alanında uzman bir kişi ifade sırasında yanınızda bulunur. Ayrıca bu hallerde aynı suça ilişkin soruşturmada tanık olarak bir defa dinlenilebilirsiniz.

Beyanınıza başvurulduğu esnada yaşadığınız olayı anlaşılır, ayrıntılı ve olduğu gibi anlatmalısınız. Olaya ilişkin olarak varsa delillerinizi ve tanıklarınızı bildirmeniz önemlidir.

Suç nedeniyle uğramış olduğunuz  zararın fail tarafından giderilmesi adli süreçte kamu davasının açılmasının ertelenmesi, hükmün açıklanmasının geri bırakılması ve erteleme gibi bazı usullerin uygulanmasının koşuludur.

Ayrıca zararın giderilmesi bazı suçlar bakımından indirim sebebidir. Bu nedenle zararın fail tarafından giderilip giderilmediği hususunu beyanınızda belirtmeniz önemlidir. İfadenizde bu hususun belirtilmemiş olması durumunda yeniden ifadeye çağrılmak zorunda kalabilirsiniz.

5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 234’üncü maddesinde mağdur ile şikâyetçinin soruşturma aşamasında sahip olduğu haklar düzenlenmiştir. Buna göre;

1. Delillerin toplanmasını isteyebilirsiniz,

2. Soruşturmanın gizlilik ve amacını bozmamak koşuluyla Cumhuriyet savcısından belge örneği isteyebilirsiniz,

3. Vekilinizin bulunmaması halinde, cinsel saldırı suçu ile alt sınırı beş yıldan fazla hapis cezasını gerektiren suçlarda, baro tarafından kendinize avukat görevlendirilmesini isteyebilirsiniz,

4. Vekiliniz aracılığı ile soruşturma belgelerini ve elkonulan ve muhafazaya alınan eşyayı inceletebilirsiniz,

5. Cumhuriyet savcısının, kovuşturmaya yer olmadığı yönündeki kararına kanunda yazılı usule göre itiraz edebilirsiniz.

Ceza adalet sistemimizde basit yaralama ve hakaret gibi bazı suçların soruşturması şikâyete bağlıdır. Soruşturması şikâyete bağlı bir suçun mağduru olmanız halinde, şikâyetçi olmadığınızı beyan etmeniz durumunda Cumhuriyet savcısı tarafından “Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar” verilerek soruşturma dosyası kapatılır. Şikâyetçi olduğunuzu beyan etmeniz durumunda ise soruşturma devam eder. 

Kasten öldürme, çocukların cinsel istismarı ve dolandırıcılık gibi soruşturması şikâyete bağlı olmayan bir suçun mağduru olmanız halinde ise, şikayetinizden vazgeçseniz dahi soruşturma devam eder. Bu bakımdan Cumhuriyet savcısı tarafından beyanınızın alınması sırasında yaşadığınız olaya ilişkin olarak şikâyetçi olup olmadığınız sorulacaktır. 

Maruz kaldığınız suç türü uzlaştırma kapsamına giren suçlardan biri ise Cumhuriyet savcısı dosyanızı uzlaştırma bürosuna yönlendirir ve Cumhuriyet başsavcılığı tarafından dosyanıza bir uzlaştırmacı atanır. Uzlaşmanın sağlanamaması halinde soruşturma kaldığı yerden devam eder. 

Soruşturma aşamasında delillerin toplanması sonrasında Cumhuriyet savcısı tarafından mevcut delil durumu değerlendirilerek ya “Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar (takipsizlik)” verilir ya da iddianame düzenlenerek ilgili ceza mahkemesine gönderilir. 

Kovuşturmaya yer olmadığına karar verilmesi halinde kararın size tebliğ edildiği tarihten itibaren onbeş gün içinde, bu kararı veren Cumhuriyet savcısının yargı çevresinde görev yaptığı ağır ceza mahkemesinin bulunduğu yerdeki sulh ceza hâkimliğine itiraz edebilirsiniz.

Sonuç olarak Cumhuriyet savcısı tarafından verilen kovuşturmaya yer olmadığına dair kararın kesinleşmesi ile ya da düzenlenen iddianamenin ilgili mahkeme tarafından kabul edilmesiyle birlikte soruşturma aşaması tamamlanmış olur.

Uzlaştırma Hakkında Bilgi Almak İçin Tıklayınız.